Giresun’un Çanakçı ilçesindeki Görele Deresi üzerinde yapılmak istenen HES (hidroelektrik santrali) projelerine karşı yöre halkının verdiği mücadele sürüyor. 35 Km’lik dere üzerinde halen dört HES projesi var ve beşincisi gündemde. Köylüler HES’lerin yaşam alanlarına, doğal göllere, su kaynaklarına zarar verdiğini, çevre tahribatına neden olduğunu belirterek imza kampanyaları, mitingler düzenliyor ve yargı yoluyla projeleri durdurmaya çalışıyor.
Son olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çanakçı vadisine yapılacak olan beşinci HES için ÇED olumlu raporu verdi. Yöre halkı ise raporun iptali talebiyle 14 Haziran 2022de Giresun İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Dün duruşması yapılan davada dere güzergahında yaşamını sürdüren ilçe halkının temsilcileri ve onların avukatları dinlendi. Duruşmada söz alan Hayrullah Şahin ve Ali Köse, dere üzerinde dört tane kurulu HES’in olduğunu ve beşincinin de yapılması halinde vadideki su kaynaklarının, kırmızı benekli alabalık ve su samurlarının yok olacağını ifade ettiler. Çanakçı Vadisi Çevre Koruma Platformu Başkanı Harun Şahin ise “Verilen ÇED raporu bütüncül havza değerlendirilmeden yapıldı. Köylülerimiz, HES’e karşı. Biz keşif yapılmasını ve kararın ona göre verilmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Çanakçı halkı adına davaya katılan avukatların ÇED raporunun iptali için gerekçelerini sunmalarının ardından HES Şirketi avukatları da raporun hukuki olduğunu dile getirerek davanın reddini talep etti. Mahkeme heyeti keşif talebini değerlendirmek ve kararı daha sonra tebliğ etmek üzere duruşmayı sona erdirdi.
“HES’LER KANSER VİRÜSÜ GİBİ”
Mahkeme sonrasında Çanakçı halkı adına açıklama yapan avukat Remzi Kazmaz, “Çanakçı içme suyu, insanlığın suyudur. Biz içme suyumuzu derelerden alıyoruz. Bırakın yakamızı, bırakın her dere üzerinde bir kanser virüsü gibi HES kurmayı” dedi.
“Dünyanın bir cenneti Karadeniz. O cennette, her dereye bir HES kuruluyor. Her derenin üzerinde bir kanser virüsü gibi oluşan HES’ler derelerimizdeki suyumuzu yok ediyor. Ağaçlar yok ediliyor, ormanlar yok ediliyor. İnsanlık gelecek kuşaklara hiçbir şey bırakamıyor” diyen Avukat Kazmaz, mahkemeden keşif kararı çıkmasını beklediğini dile getirerek, şunları söyledi: “Mahkeme olgun bir şekilde halkı dinledi. Yarın buralarda yapılacak olan keşifle, her şey daha net ortaya çıkacak. Çünkü ortada bir proje var. Orada bakanlığın vermiş olduğu olumlu bir ÇED raporu var; bu rapor eksik, hukuki değil. Çanakçı Deresi’nde 4 tane HES varken neden 5’incisini kurmak istiyorsunuz. Neden insanlara yaşamı zehir ediyorsunuz? Sürdürülebilir çevre ile sürdürülebilir kalkınmayı bir araya getirip kamu yararı olan her şeye biz varız. Bu ülkenin bütün taşına toprağına biz hayranız. Enerji tabiî ki olacak. Bu ülke kalkınacak. Ama bunu dengede yapmak zorundayız. Çevreyi tahrip ederek, doları alarak kalkınmayı kabul etmiyoruz. Mücadeleye devam edeceğiz. Doğa bizim evimiz. Biz onlar gibi doğanın efendisi değil, parçasıyız. Alabalıklarımız, su samurlarımız, tarlamız, çayımız, fındığımız her şeyimiz bu suya bağlı. Çanakçı içme suyu insanlığın suyudur. Biz içme suyumuzu derelerde alıyoruz. Bırakın yakamızı, bırakın her dere üzerinde bir kanser virüsü gibi HES kurmayı.”
Davanın avukatları arasında yer alan CHP İl Başkanı Av. Gültekin Uzunalioğlu da bölgenin korunması gereken bir bölge olduğunu ifade etti. Verilen ÇED olumlu raporunun hukuki bir dayanağı olmadığını dile getiren Uzunalioğlu, “ÇED raporu hazırlanırken 2018 verileri dikkate alınmış. Ayrıca ÇED imzacısının yetki süresi sona ermiştir” diye konuştu.
Bölgede HES’lerin etki alanında UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan ‘kuş dilinin’ konuşulduğu Kuşköy de yer alıyor. Davayı takip eden kuşköy köylülerinden biri de avukatların açıklamaları sonunda kuşdiliyle ‘HES’e karşıyız, dereler özgür aksın’ dedi.
Duruşmaya CHP, İYİ Parti ve bazı STK temcilieriyle çevreciler de katılarak yöre halkına destek verdi.