Türkiye, Birleşmiş Milletler Engelli Kişilerin Hakları Sözleşmesi’ni 13 yıl önce imzaladı. 17 yıl önce ise, 5378 sayılı Engelliler Kanunu’nu kabul edildi. Ama buna rağmen engelli bireylerin toplum yaşamına tam ve etkin katılımları önündeki yüzlerce engel maalesef ortadan kaldırılamadı.
Amaç, “engellilerin tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanmasını sağlamak”… Engellilik temelli ayrımcılığı yasaklamak.
Türkiye’ye bu yasalar yükümlükler getiriyor.
Ama uygulamada öyle değil. Çünkü Türkiye’de hayat, engellileri engelleyen pek çok engellerle dolu ve engelliler mutlu değil.
Onlarla birlikte yaşayamıyoruz.
Yaşamımızı onlara göre düzenlemiyoruz.
En büyük sorun ise siyasal iktidar, yerel yönetimler, kamu kurum ve kuruluşları engellileri yaşamda etkin, üretken, kılacak, ekonomik, sosyal-kültürel politikalar oluşturmuyor.
Cuzi yardımlar, göz boyamalık, göstermelik güya projelerle gün kurtarılmaya çalışılıyor.
Bir de her yıl bugün olduğu gibi cinaslı sözlerle, vaatlerle engellilerin ne kadar sevildiği anlatılıyor.
Hatırlanıyorlar.
Somut, sorunları çözüm yollarıyla birlikte ortaya koyan yok. .
En garip olanı da, 5 milyonu aşkın bir nüfusu engelli olan Türkiye’de hala bir Engelli Bakanlığı yok.
Özellikle hastalık ve engelliliğin birleşmiş hali olan çok özel, mücadelesi pahalı, ekonomik güç gerektiren bir hastalık olan otizmin; teşhis, tedavi ve rehabilitasyonuyla ilgili aileleri de içine alan bir yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu halde bundan kaçınılıyor.
300 bin otistik güç koşullarda yaşıyor.
Ama bir gerçek şu ki; engelli kardeşlerimizin yaşamlarının daha güzel olmasının yolu, demokrasi, insan hak, hukuk ve özgürlüklerini ve evrensel değerleri, erdemleri koruyup geliştiren bir siyasal yönetimle mümkündür.
Genel ve yerel yönetimleri, meclisleri seçerken, engellilerle ilgili politikaları olan kişiler ve partilerden yana olmak gerekir.
Türkiye’de en fazla engellinin yaşadığı il olan Giresun’da da durum farklı değil. Engellilerin sorunları katmerleşerek büyüyor.
Hadi hepsi bir yana, engellilerin denizle, sahille buluşmasını, yolun karşısına geçmesini sağlayacak üstgeçitlerde düzenleme neden yapılmaz?
Giresun üstgeçitlerinde asansör sistemi olmayan tek il.
Kimdir bunun sorumlusu, yerel yöneticiler, karayolları bunun için neden bir çaba içinde değiller?
Bu sorunu çözmemek görev ihmali, sorumsuzluk ve hatta bir suçtur.
Bir tane göstermelik asansör yapmakla bu sorun çözülmez. Eski stadyumun olduğu yerin dışında da bu sistemler kurulmalı.
* * *
Bugün 3 Aralık Dünya Engelliler Günü…
Onların gününü kutluyor, başarılı, sağlıklı günler diliyor, kendilerini engelleyen her şeye karşı mücadeleye çağırıyorum.
Bu konudaki örnek bir STK önderi olan arkadaşım sevgili Ahsen Sema Küçük’ü saygı, sevgi ve rahmetle anıyorum.