HABER:UFUK KEKÜL
30 Ocak 1923 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Yunan Hükümeti arasında, Türkiye’de yerleşik Rum-Ortodokslar ile Yunanistan’da yerleşik yaklaşık 2 milyon Türk-Müslümanların zorunlu göçünü öngören Mübadele Sözleşmesi’nin 92.Yıldönümü nedeniyle Giresun’da tören düzenlendi.
Giresun Lozan Mübadilleri ve Balkan Kültürlerini Araştırma Derneği tarafından düzenlenen ve Liman Sahası’nda yapılan törene, Anma töreninde Giresun Belediye Bandosu eşliğinde saygı duruşu ve İstiklal Marşımızın söylenmesinin ardından, Giresun Lozan Mübadilleri ve Balkan Kültürlerini Araştırma Derneği Başkanı Ahmet Çoşkun tarafından hazırlanan Türkiye’deki mübadil kuruluşlarının ortak bildirisi, Bulancak Sanat Tiyatrosu’ndan Şenol Yaşar tarafından okundu. Coşkun bültende, mübadillere Yunanistan tarafından uygulanan vizenin kaldırılması, göç ettikleri yerlerdeki cami, kilise, tekke, manastır, türbe, şehitlik, mezarlık gibi kutsal mekanların restore edilerek korunmasını istedi.
Bildiride şu görüşler dile getirildi:”Mübadeleye tabi tutulanlar; yüzlerce yıldır ekip-biçtikleri topraklarını, ekmek parası kazandıkları işyerlerini, evlerini, ibadet ettikleri kutsal mekânlarını, sevdiklerinin mezarlarını geride bıraktılar. Limanlarda, tren istasyonlarında, kurulan çadırlarda haftalarca, aylarca beklediler. Çoğu yolcu taşımaya elverişsiz olan gemilerle olmak üzere iki ülke arasında günler, haftalar süren yolculuklar yaptılar. Bu uzun ve zahmetli yolculuk sırasında kaybettiklerinin ölülerini denize verdiler. Yetersiz beslenmeden ve kötü fiziki koşullardan ötürü hastalanarak ölenler oldu. Aileler dağıldı. Yeni vatanlarında uzun süre uyum güçlüğü çektiler. Acılarını dışa vurmadılar, anlatmadılar, aktarmadılar.
Mübadillerin doğdukları toprakları ziyaret etmelerine uzun yıllar izin verilmedi. 1’inci Kuşak mübadillerin hemen hemen tamamı memleket hasreti ile bu dünyadan sessizce göçüp gittiler. Son yıllarda giderek artan sayıda mübadil çocuğu ve torunu, bir vasiyeti yerine getirircesine aile büyüklerinin yaşadıkları “memleket”lerini ziyaret etmek istiyor. Onların doğdukları kentleri, köyleri, mahalleleri, ibadet ettikleri kutsal mekânları görmek istiyor. Kendi özel tarihlerine ve kültürlerine ait izleri sürmek istiyor”.
Tören sonunda mübadiller, göç sırasında hayatlarını kaybederek ölüleri denize bırakılan yakınları için denize karanfil attılar. Tören çelengi ise Vali Yardımcısı Barış Demirtaş, Belediye Başkan Yardımcısı Murat Ersoy, Dernek Başkanı Ahmet Coşkun tarafından denize bırakıldı.
Törene; Vali Yardımcısı Barış Demirtaş, Belediye Başkan Yardımcısı Murat Ersoy, CHP İl Başkanı Sinan Kitapçı, İşçi Partisi İl Başkanı Abdullah Durmuş, İl Genel Meclisi Üyesi Mustafa Yılmaz, Giresun Deniz Bot Komutanlığı, Batlama Platformu Başkanı Rahmi Tozlu, Kızılay Derneği Başkanı Mürvet Şensoy diğer bazı siyasi parti ve dernek temsilcileriyle, mübadillerin yakınları katıldılar.
